Nội Dung Bài Viết
Trong quá trình hội nhập nền kinh tế và toàn cầu hóa càng lúc càng phát triển, tạo điều kiện cho nhiều lĩnh vực khác nhau tham gia. Thì đối với các nhà đầu tư trong nước, hình thức đầu tư gián tiếp ra nước ngoài đang là một trong những hình thức đầu tư phổ biến giúp khai thác tiềm lực trong nước. Đồng thời bảo toàn và sinh lợi cao cho chủ sở hữu. Cùng xem bài viết dưới đây để giải đáp các thắc mắc xung quanh chủ đề về FPI theo quy định của pháp luật hiện hành.
Khái niệm đầu tư gián tiếp ra nước ngoài (FPI) là gì?
Đầu tư gián tiếp ra nước ngoài trong tiếng Anh là Foreign Portfolio Investment, viết tắt là FPI. Được biết đến là một hoạt động mua tài sản tài chính nước ngoài nhằm kiếm lời. Chủ sở hữu vốn sẽ không trực tiếp điều hành và quản lý quá trình sử dụng vốn. Hình thức đầu tư gián tiếp này sẽ phù hợp với các dự án có quy mô vừa và nhỏ. Vì không thành lập công ty nên thủ tục đầu tư cũng khá đơn giản và nhanh chóng.
Như vậy, trong thời gian sử dụng vốn đầu tư. Thì quyền sở hữu và quyền sử dụng vốn tách rời giữa hai chủ thể. Quyền sở hữu vốn thuộc về chủ đầu tư, còn quyền sử dụng vốn thuộc bên nhận đầu tư. Bên cạnh đó, nhà đầu tư có thể thực hiện đầu tư gián tiếp ra nước ngoài bằng nhiều cách khác. Cụ thể như mua cổ phiếu hoặc trái phiếu của tổ chức kinh tế nước ngoài trên thị trường chứng khoán, mua trái phiếu chính phủ nước ngoài hoặc chứng chỉ đầu tư của các quỹ.
Ví dụ và nguyên tắc chung về đầu tư gián tiếp nước ngoài
Để bạn đọc hiểu rõ hơn, chúng tôi xin nêu ví dụ đầu tư gián tiếp nước ngoài như sau: Ông A là thành viên góp vốn vào công ty hợp danh C. Khi đó, ông A sẽ được hưởng lợi nhuận từ số vốn đã góp của mình hàng tháng. Quỹ đầu tư gián tiếp ra nước ngoài đầu tiên vào Việt Nam chính là Quỹ Vietnam Fund. Được thành lập vào năm 1991, quỹ này tiến hành đầu tư với số vốn 54,3 triệu USD. Tại thời điểm đó, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chưa hình thành. Tuy nhiên, những quỹ đầu tư nước ngoài đã bắt đầu đi vào thị trường với quy mô nhỏ lẻ.
So với hình thức đầu tư trực tiếp thì nguyên tắc của hình thức này đơn giản hơn hẳn. Hiện nay, đối với hình thức đầu tư này thì mọi giao dịch liên quan phải thực hiện bằng đồng Việt Nam. Nhà đầu tư chỉ được chuyển đúng số tiền đã cam kết. Và chỉ thông qua một tài khoản ngân hàng theo quy định. Theo đó, số tiền đầu tư khi chuyển vào tài khoản ngân hàng là tiền gửi có kỳ hạn. Hoặc tiền tiết kiệm tại các chi nhánh, tổ chức tín dụng nằm ngoài Việt Nam.
Các hình thức đầu tư gián tiếp ra nước ngoài (FPI)
Mua cổ phiếu
Nhà đầu tư sẽ mua cổ phiếu được phát hành bởi doanh nghiệp nước ngoài với số lượng nhất định. Họ sẽ không thể can thiệp vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phát hành. Nhưng vẫn nhận được lợi nhuận từ phần vốn đầu tư.
Đặc điểm hình thức đầu tư gián tiếp bằng cách mua cổ phiếu:
- Phía doanh nghiệp nhận đầu tư có toàn quyền quyết định về hoạt động kinh doanh.
- Tuỳ theo quy định mỗi quốc gia mà lượng cổ phiếu tối đa nhà đầu tư được mua vào sẽ khác nhau.
- Phạm vi doanh nghiệp hạn chế vì nhà đầu tư thường lựa chọn doanh nghiệp tiềm năng để hạn chế tối đa rủi ro.
- Lợi nhuận mà nhà đầu tư nhận được sẽ phụ thuộc vào số tiền mà doanh nghiệp kiếm ra. Theo đó, lợi nhuận thu được sẽ chia theo hình thức cổ tức. Có nghĩa là mua bao nhiêu cổ phiếu, thì nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận tương ứng.
Tìm hiểu thêm về cổ phiếu nước ngoài
Mua trái phiếu
Khác với hình thức trên, trái phiếu chỉ đơn thuần được hiểu là một giấy ghi nợ. Chủ yếu là những chủ thể lớn, có tầm ảnh hưởng đáng kể tới nền kinh tế như Chính phủ hay tập đoàn. Thay vì vay tiền ngân hàng, chủ thể sẽ phát hành trái phiếu rồi bán lại cho ngân hàng và nhà đầu tư để huy động đủ vốn kinh doanh.
Nhìn chung, hình thức đầu tư gián tiếp ra nước ngoài bằng trái phiếu an toàn hơn so với cổ phiếu bởi:
- Nếu chủ thể phát hành trái phiếu gặp vấn đề thua lỗ. Thì nhà đầu tư vẫn được cam kết trả đủ và đúng hạn trái phiếu, đối với cổ phiếu thì không.
- Trường hợp giải thể, phá sản. Thì chủ thể phát hành trái phiếu vẫn bắt buộc phải ưu tiên hoàn lại đầy đủ cho những nhà đầu tư trái phiếu trước tiên.
- Một vài loại trái phiếu sẽ phát hành mà không bị tính thuế thu nhập. Với loại trái phiếu này, nhà đầu tư càng có nhiều vốn thì càng thu được nhiều lợi nhuận.
Đầu tư trái phiếu:
Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp có an toàn không – 6 loại rủi ro hay gặp
Đầu tư gián tiếp ra nước ngoài qua hoạt động của các quỹ đầu tư
Hình thức đầu tư này cũng là một trong những hình thức đầu tư gián tiếp nước ngoài phổ biến. Nó được nhiều nhà đầu tư lựa chọn bên cạnh hình thức đầu tư cổ phiếu và trái phiếu.
Tác động của FPI tới nền kinh tế
Mặt tích cực
Hình thức đầu tư gián tiếp ra nước ngoài mang tới rất nhiều lợi ích, không chỉ là cho nhà đầu tư mà còn cho cả quốc gia nhận đầu tư.
- Quốc gia nhận đầu tư gián tiếp nước ngoài có thể chủ động hơn trong việc quản lý cơ cấu sử dụng vốn.
- Nhà đầu tư sẽ an toàn hơn khi rủi ro đầu tư chia đều cho những người cùng góp chung vốn vào cổ phiếu hay trái phiếu.
- Hầu hết nguồn đầu tư gián tiếp nước ngoài là các khoản vốn ưu đãi hoặc viện trợ. Điều này đồng nghĩa là thời gian đầu tư dài hơn, số lượng vốn nhiều cùng lãi suất thấp hơn so với việc đầu tư trực tiếp. Chính vì vậy, hình thức đầu tư này thường dành cho những công trình lâu dài như xây dựng cơ sở hạ tầng,… Điều này nhằm mục đích tạo ra không gian. Để phát triển nguồn đầu tư trực tiếp của quốc gia.
Mặt tiêu cực
Bên cạnh những tác động tích cực thì đầu tư gián tiếp nước ngoài cũng có những mặt tiêu cực nhất định.
- Thông thường, đất nước nhận được nguồn đầu tư gián tiếp nước ngoài là những nước kém phát triển hoặc đang trong quá trình hiện đại hóa. Bởi vậy, họ chưa thực sự có kinh nghiệm cũng như nghiệp vụ. Để sử dụng nguồn vốn một cách hiệu quả.
- Mặc dù vốn đầu tư gián tiếp ra nước ngoài là vốn ưu đãi. Nhưng nó vẫn cần được hoàn trả. Đôi khi, những quốc gia tiếp nhận đầu tư sẽ thường gặp phải tình trạng nợ nước ngoài tăng vọt. Khiến họ không có khả năng hoàn trả.
- Đầu tư gián tiếp nước ngoài tạo ra bất lợi cho các nước tiếp nhận khi học hỏi kỹ thuật công nghệ hiện đại đến từ nước ngoài. Nghiêm trọng hơn nữa là các quốc gia sẽ rơi vào vòng xoáy chính trị. Do bị chính nhà đầu tư nước ngoài thao túng.
Vai trò của đầu tư gián tiếp ra nước ngoài
Với doanh nghiệp nhận vốn đầu tư: So với những hình thức khác, đầu tư gián tiếp nước ngoài được nhiều nhà quản trị doanh nghiệp đánh giá là một nguồn vốn tốt; với chi phí huy động không cao mà vẫn đảm bảo được quyền hạn. Dù không có sự chuyển giao về công nghệ, kỹ năng quản trị. Nhưng các doanh nghiệp vẫn có cơ hội tiếp cận với chuẩn mực về quản trị công ty, tăng cường công khai minh bạch, nâng cao kết quả kinh doanh và cạnh tranh,… để tiếp tục thu hút nguồn vốn.
Với quốc gia nhận đầu tư:
- Mang tới một nguồn vốn lớn, ảnh hưởng đến nền kinh tế của quốc gia nhận đầu tư. Nó có vai trò cân bằng lại khoản đầu tư và tiết kiệm. Từ đó, góp phần cải thiện lại cán cân thanh toán quốc tế.
- Kích thích tiêu dùng, tăng thu nhập, nâng cao mức sống của xã hội. Thông qua các hoạt động đầu tư theo mức giá và lãi suất của thị trường quốc tế. Một vài thành phần trong nền kinh tế nhận vốn phải đổi mới. Để đáp ứng những yêu cầu của nhà đầu tư.
- Dòng vốn từ hình thức đầu tư gián tiếp nước ngoài sẽ khuyến khích các doanh nghiệp nhà nước chuyển sang hình thức cổ phần và phát hành thêm trái phiếu.
Lời kết
Qua những thông tin vừa được chia sẻ, Xóm Đầu Tư mong rằng bạn đọc đã hiểu rõ hơn về hình thức đầu tư gián tiếp ra nước ngoài. Mặc dù còn tồn tại khá nhiều điểm hạn chế cần phải khắc phục. Nhưng các doanh nghiệp không thể phủ nhận lợi ích mà sự đóng góp gián tiếp này mang lại cho nền kinh tế cả nước nói chung.
Kiến thức về đầu tư nước ngoài FDI
Thế nào là đầu tư trực tiếp ra nước ngoài? Vai trò của FDI là gì?
Phân biệt hình thức đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài